11 nr.1 Februari 2023 Thema BouwBeurs 2023 “ Aparte transformatievergunning nodig voor versnelling renovaties” Dat de bouwsector voor meer dan een derde van de wereldwijde CO2-uitstoot verantwoordelijk is, is bij velen al ruim bekend. Dat renovatie en transformatie een flink lagere milieu-impact heeft dan nieuwbouw, is niet moeilijk om te bedenken. En als je dan weet dat er voor 39 miljoen m2 vastgoed leeg staat, dan zou het net zo logisch zijn dat er druk wordt omgebouwd. Niets is echter minder waar. Volgens Hameleers heeft dat een aantal redenen. Hameleers: “Allereerst constateren we vanuit de Gideon-beweging dat we nog niet exact weten wat waar leegstaat. Daar werken we er hard aan om dit goed in beeld te brengen, onder meer in samenwerking met het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het wordt op dit moment echter nog niet goed bijgehouden in een centrale database. Vastgoedpartijen als Cushman and Wakefield houden hun eigen voorraad wel bij, maar er is dus niet van alle partijen één database. We hebben dus een overlap van datasets nodig, zowel statisch als realtime. Pas als je weet wat waar kan kun je hier op acteren, eerder niet.” Wet- en regelgeving Een tweede, belangrijke reden is in de weg zittende wet- en regelgeving, op meerdere vlakken, waarbij vooral procedures te complex zijn en te lang duren. “Daardoor wordt het voor ontwikkelaars veel minder interessant om ook kleinere panden te transformeren, terwijl die juist heel goed als woningen zijn te gebruiken. Het laaghangende fruit, de grote kantoren op prominente locaties, is nu wel geplukt. Om de rest ook te transformeren hebben we als Gideons voorgesteld die procedures te verkorten en tegelijkertijd het verlengen van de tijdelijke huisvesting in bestaand vastgoed van 10 naar 20 jaar. Dan is het namelijk wél aantrekkelijk om alle soorten leegstaande panden te transformeren voor de gehele markt, dus niet alleen voor Respace maar alle bouwpartijen.” De oplossing kan gevonden worden in de huidige wetgeving, de zogenaamde ‘kruimelgevallenregeling’, zo schreven de Gideons in een brief aan de Tweede Kamer in april vorig jaar. Wat is de stand van zaken negen maanden later? “Eigenlijk is er niet veel mee gebeurd. Aanvankelijk werd door minister De Jonge nog gedacht dat de Omgevingswet, die op punt stond goedgekeurd te worden, hiervoor zou kunnen dienen. Alleen is die goedkeuring op de lange baan geschoven. Dus is de aandacht nu weer gericht op de verruiming van de kruimelgevallenregeling.” Transformatievergunning Daarnaast heeft Hameleers tezamen met het Nationaal Renovatie Platform (NRP) een voorstel in voorbereiding om een zogeheten Transformatievergunning in het leven te roepen. “Dat staat dus los van de Gideonsactie. Het gaat hier om een korter vergunningstraject om bestaande gebouwen te mogen transformeren van de ene naar de andere functie. De gemiddelde doorlooptijd van een regulier ontwikkeltraject is 7 tot 10 jaar, maar zo’n Transformatievergunningstraject moet 1 tot maximaal 3 jaar gaan duren. En ja, dat is nog lang, Sebastiaan Hameleers: “De focus van de bouwsector zal dit jaar gericht zijn op renovatie en transformatie.” Sebastiaan Hameleers, CEO Respace en Gideons-lid: In Nederland staan volgens de laatste gegevens van het CBS 219.000 kantoren en winkels leeg. Gebouwen die te transformeren zijn naar woningen, waar een schreeuwend tekort aan is. Dat vraagt om een snelle aanpak, maar daarin wordt Nederland gegijzeld door zijn eigen wet- en regelgeving, stelt Sebastiaan Hameleers, CEO van innovatieve bouwer Respace en lid van de Gideon-beweging, die de bouwsector wil opschudden. Auteur: Harmen Weijer Bouwbeurs 2023 Sebastiaan Hameleers geeft op de Bouwbeurs 2023 (van 6-11 februari in de Jaarbeurs) de presentatie Transformeren als oplossing voor de crises. in deze sessie licht Hameleers toe uit hoe de potentie van leegstaand vastgoed op een duurzame manier maximaal benut kan worden. De presentatie vindt plaats op donderdag 9 februari in het Cirkel Theater van 14:45 tot 15:15 uur. maar we ontkomen er niet aan dat we in Nederland onder andere veel bezwaarmakers hebben.” “En”, voegt Hameleers er fijntjes aan toe, “we hebben ook te maken met een traditionele sector, zowel wat betreft ontwerpende en bouwende partijen als handhavende sector. Die bovendien te weinig digitaal werkt, waardoor de planvorming substantieel langer duurt. We werken als sector steeds meer met BIM, maar dat is lang niet volledig integraal.” Als goed voorbeeld van een partij die de planologie steeds meer in digitale kaart brengt noemt Hameleers OMRT. Deze Amsterdamse startup is in staat om woningen te ontwerpen met parametrische software. Deze zorgt er voor dat in één keer duizenden ontwerpvarianten kunnen worden gemaakt, die zijn doorgerekend op factoren zoals wind, geluid, energieverbruik en kosten. “Dankzij realtime feedback gaat de ontwerptijd op deze manier terug van jaren naar maanden. Digitalisering helpt hier dus enorm bij. Maar dat vraagt dus om een omslag, en dat is voor onze sector nog wel een punt. Want het zegt genoeg als je weet dat in de bouwsector maar 1 procent van de bruto-omzet wordt geïnvesteerd in research and development, dus in innovatie-ontwikkeling. Waarbij het grootste deel van de sector zich al decennia richt op nieuwbouw, en niet op de gebouwen die er al staan. De focus moet veel meer liggen op hoe we met onze gebouwen door de jaren heenomgaan; dus dat we ze ook zo ontwerpen en bouwen op toekomstig c.q. aanpasbaar gebruik.” 2023 belangrijk jaar Hameleers verwacht ondanks deze traditionele houding van een groot deel van de gehele bouwketen een belangrijk jaar voor renovatie en transformatie. “Dat heeft simpelweg te maken met dat we in Nederland anders niet verder komen in het realiseren van meer woningen. De ambitie van gemiddeld 90.000 nieuwbouwwoningen per jaar gaan we dit jaar zeker niet halen; als we er 50.000 halen mogen we heel blij zijn. Daarom zal de focus van de bouwsector ook gericht zijn op renovatie en transformatie. En ik verwacht daarnaast dat de wet- en regelgeving worden versoepeld. Want we kunnen er niet meer omheen, in Nederland en in de EU: we moeten tempo maken.”
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=