21 nr. 7 December 2022 Thema Prefab “ Prefab moet altijd ten dienste zijn van ontzorging in een project” Steeds vaker wordt bij renovatie en transformatie de wens uitgesproken door opdrachtgevers dat het zo veel mogelijk prefab gerealiseerd moet worden. Toch is dat vaak niet haalbaar, omdat bijvoorbeeld hele gebouwdelen niet in een bestaande constructie gehesen kunnen worden. Maar helemaal terug naar het ‘oude bouwen’ hoeft ook niet. Semi-prefab is dan de oplossing: grotere bouwdelen monteren in plaats van het vertrouwde stenen stapelen, en daardoor efficiënt en snel bouwen. Han den Hartog, marketingmanager bij Xella vertelt aan de hand van enkele recente renovatie- en transformatieprojecten hoe de bouwelementen van Xella daarbij kunnen helpen. Auteur: Harmen Weijer In Heerlen staat de Christus Koningkerk al sinds 2004 leeg, maar de kerk krijgt een bijzondere nieuwe functie. Het Historisch Centrum Heerlen (HCL) neemt er zijn intrek in, maar om de kerk daarvoor geschikt te maken was wel het een en ander nodig. Het gebouw bestaat uit een kubusvormige bovenzaal met een ingesnoerd onderlichaam, waarin de dagkerk was gesitueerd. Om het monument geschikt te maken voor de toekomst worden de gevels intact gelaten en wordt in het centrum van de kerk een losstaand volume geplaatst, dus een ‘doos in doos’. De bovenste twee verdiepingen van dit volume zijn bestemd voor archiefdepots en historisch materiaal. Semi-prefab In dit project is gebruik gemaakt van Hebel cellenbeton, vooral vanwege de goede eigenschappen op het gebied van brandwerendheid. Maar ook in de uitvoering blijkt deze toepassing voor snelheid en efficiëntie te zorgen. Met het oorspronkelijke plan dat in gipswanden voorzag, kon het losstaande volume pas opgebouwd worden als de kerk water- en winddicht was. Nu hoefde aannemer Laudy Bouw daar niet op te wachten. Na montage van de staalconstructie kon direct gestart worden met het opbouwen van de Hebel-wanden in combinatie met sandwichpanelen. Daarna is pas het dak dichtgemaakt. De opbouwtijd was nu enkele dagen tegenover weken, indien er met gispwanden gebouwd zou zijn. “Het is nog steeds wel bouwen en monteren op de bouw”, vertelt Han den Hartog van Xella, “maar wel met een efficiëntie zoals bij prefab. Dat komt omdat de componenten op maat worden gemaakt en ter plaatse in elkaar worden gezet. Volgens het first in-first out-principe worden de bouwdelen naar de bouw getransporteerd en daar in elkaar gezet. Dit is eigenlijk semi-prefab bouwen.” Woningen Ook in Breda wordt een kerk getransformeerd, maar dan naar woningen. De Heilig Hartkerk stond al jaren leeg, en was zelfs een tijd gekraakt en er vonden illegale feesten plaats. Nu wordt met behulp van Silka kalkzandsteen-elementen twintig woningen gerealiseerd, variërend in oppervlak van 50 m2 tot 232 m2. Omdat er binnen een bestaande schil wordt gebouwd, namelijk in het schip van de kerk, was hier de uitdaging om een zo goed mogelijk passende oplossing uit te werken. Dat vraag om maatwerk, vooral omdat er met bestaande hoogtes gewerkt, zoals hoge en lage gewelven veelal in een boog. En in de uitvoering is de uitdaging hoe al het materiaal goed binnen wordt gebracht. Optoppen Een van de belangrijkste eigenschappen van het Ytong Cascosysteem, is dat het licht van gewicht is. Den Hartog: “Dat is weer heel interessant voor woningcorporaties die bestaande portiekflats van een extra woonlaag willen voorzien. Dan is het belangrijk dat het constructief mogelijk is en dat het rendement op deze investering goed is.” Enkele jaren geleden bijvoorbeeld zijn op een bestaand flatgebouw van 237 woningen van woningstichting Den Helder 5 dakappartementen gerealiseerd. Op het dak is een staalconstructie gemaakt op stalen pootjes, die rusten op de bestaande buitenmuren en dragende tussenwanden. De stalen liggers vormen de fundering voor het Ytong Cascosysteem. Cellenbeton is 3 keer lichter dan beton, wat bij optoppen een belangrijk voordeel is. Maar naast het lichte gewicht, zijn ook de bouwfysische eigenschappen van cellenbeton erg belangrijk geweest in de keuze van woningstichting Den Helder. Dat betrof vooral de warmte-accumulerende, geluidsisolerende en brandwerende eigenschappen. Ook bij dit project is maatwerk onderscheidend geweest. Den Hartog: “Voor ons is dat maatgevend. Prefab is daarbij belangrijk maar wel zodanig dat het altijd ten dienste staat voor de ontzorging van de klant in een project.” De Heilig Hartkerk in Breda stond jaren leeg, en was zelfs een tijd gekraakt en er vonden illegale feesten plaats. Nu wordt de kerk getransformeerd naar woningen De Christus Koningkerk in Heerlen wordt omgebouwd tot depot van het Historisch Centrum Heerlen (HCL). Na montage van de staalconstructie in de voormalige Christus Koningkerk kon direct gestart worden met het opbouwen van de Hebel-wanden in combinatie met sandwichpanelen. In de Heilig Hartkerk worden in de bestaande kerk met S elementen woningen gerealiseerd.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=