35 nr. 4 Juni 2025 Warmtepompen blijven onverminderd populair, al neemt groei af Warmtepompen blijven populair in Nederland, ondanks dat groei in 2024 minder groot was dan in 2023. In totaal waren er eind 2024 2,6 miljoen warmtepompen in Nederland. Dat is 17 procent meer dan een jaar eerder. Ondanks de lagere verkoopcijfers is het totaal aantal warmtepompen wel toegenomen. Dat komt doordat er in 2024 meer warmtepompen zijn bijgeplaatst dan er uit gebruik zijn genomen, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De meest voorkomende warmtepomp zijn nog steeds lucht-luchtwarmtepompen, beter bekend als airco’s. Van alle warmtepompen eind 2024 was 72 procent een lucht-luchtwarmtepomp, 22 procent een lucht-waterwarmtepomp en 6 procent een bodem- of waterwarmtepomp. Airco’s Hoewel het aantal lucht-luchtwarmtepompen het grootste is, leveren deze warmtepompen niet de meeste energie. Dat komt met name doordat de meeste lucht-luchtwarmtepompen vooral voor koeling worden gebruikt en niet voor verwarming. Naar schatting was in 2024 van alle hernieuwbare warmte uit warmtepompen ruim de helft afkomstig van lucht-waterwarmtepompen, ongeveer een kwart van lucht-luchtwarmtepompen en het laatste kwart van bodem- of waterwarmtepompen. Bestaande gebouwen Bij bestaande gebouwen zorgde de gestegen aardgasprijs in 2022 ervoor dat mensen op zoek gingen naar manieren om aardgas te besparen. Dat zorgde ervoor dat de verkoop van lucht-waterwarmtepompen toenam. Deze kunnen zowel in nieuwbouw als in bestaande gebouwen geplaatst worden. In 2024 daalde de verkoop van dit type warmtepompen met 29 procent ten opzichte van 2023, maar was nog wel hoger dan in 2022. Van de verkochte lucht-waterwarmtepompen is een steeds groter gedeelte hybride, in 2024 was dit 42 procent. Hybride warmtepompen worden uitsluitend geplaatst in bestaande gebouwen, omdat nieuwe gebouwen geen aardgasaansluiting hebben. Lucht-luchtwarmtepompen (airco’s) worden zowel bij nieuwbouw als bij bestaande bouw geplaatst. De verkoop van deze soort warmtepompen is tussen 2018 en 2020 sterk toegenomen. In de jaren erna is het gestabiliseerd. ISDE-subsidieregeling Wie een lucht-waterwarmtepomp of bodem- of waterwarmtepomp in een bestaand gebouw plaatst kan gebruikmaken van de ISDE-subsidieregeling. Tussen 2022 en 2024 zijn er 228 duizend lucht-waterwarmtepompen en 10 duizend bodem- of waterwarmtepompen aangeschaft met ISDE-subsidie. Er wordt vaker zo’n subsidie aangevraagd voor lucht-waterwarmtepompen dan voor bodem- of waterwarmtepompen, omdat deze regeling niet van toepassing is op nieuwbouw. De gesubsidieerde warmtepompen zijn voornamelijk terechtgekomen in gemeenten buiten de stedelijke gebie den. Bron: CBS TNO: verbeter binnenluchtkwaliteit voor een betere gezondheid De ziektelast als gevolg van verontreinigde lucht in gebouwen bedraagt in Nederland 2,3 procent van de totale ziektelast in Nederland. Een verbetering van de binnenluchtkwaliteit kan de totale maatschappelijke kosten met € 7,8 miljard per jaar verlagen. Dit blijkt uit het position paper van TNO “Goede binnenluchtkwaliteit voor onze gezondheid” over de impact van binnenluchtverontreiniging op de volksgezondheid. TNO doet een aantal aanbevelingen om de kwaliteit van het binnenklimaat te verbeteren. Uit internationaal onderzoek blijkt dat slechts zes verontreinigingen in de binnenlucht verantwoordelijk zijn voor 99 procentvan de ziektelast door verontreinigingen in de binnenlucht. Fijnstof (PM10 en PM2.5) levert de grootste bijdrage (circa 86 procent) aan de verloren gezonde levensjaren. Uit berekeningen van TNO blijkt dat fijnstof met circa 78 procent ook het grootste aandeel heeft in Nederland, gevolgd door stikstofdioxide (9,8 procent), formaldehyde (7,9 procent), ozon (1,9 procent) en radon (1,4 procent). Deze stoffen zijn een belangrijke bron van aandoeningen zoals COPD, astma, chronische bronchitis en respiratoire allergieën. De berekende ziektelast als gevolg van deze stoffen in het binnenklimaat bedraagt 685 Disability Adjusted Life Years (DALYs) per 100.000 personen per jaar. Dat is 2,3 procent van de totale ziektelast in Nederland in 2022 en vertegenwoordigt een maatschappelijke kostenpost van circa € 7,8 miljard per jaar. Goede ventilatie Mensen brengen het grootste deel van hun tijd binnenshuis door, waardoor goede ventilatie een effectieve maatregel is om de binnenluchtkwaliteit op de korte en middellange termijn te verbeteren. De effecten van maatregelen om de buitenluchtkwaliteit te verbeteren zijn daarentegen pas op langere termijn merkbaar. Goede ventilatie kan de blootstelling aan schadelijke stoffen in gebouwen significant verminderen, wat aanzienlijke gezondheidswinst en reductie van de maatschappelijke kosten oplevert. Een reductie van slechts 5 procent van de blootstelling aan deze schadelijke stoffen vertegenwoordigt een waarde van € 0,4 miljard per jaar. Deze reductie van de gemiddelde blootstelling kan volgens TNO worden gerealiseerd door een aantal maatregelen. Om de binnenluchtkwaliteit te verbeteren en de maatschappelijke kosten te verlagen doet TNO de volgende aanbevelingen: • Voeg “goede binnenluchtkwaliteit” toe aan het preventieakkoord; • Start een bewustwordingscampagne; • Voor nieuwbouwwoningen: stel kaders voor gezondere binnenlucht; • Voor bestaande woningen: ondersteun aanpassing en installatie van ventilatiesystemen; • Voer een monitoringsprogramma binnenluchtkwaliteit uit; • Bereid onderzoeksprogramma’s naar pandemische paraatheid en ventilatie uit naar binnenluchtkwaliteit in algemene zin; • Beleg het onderwerp bij een coördinerend ministerie. Niet alle gegevens beschikbaar TNO geeft aan dat er onvoldoende gegevens zijn over de PM10-2.5 fractie, schimmelsporen en ozonconcentraties voor Nederlandse woningen. Hierdoor wordt in dit onderzoek bijvoorbeeld het effect van schimmels in het binnenklimaat mogelijk onderschat. Het gebruik van ozon-emitterende apparaten, zoals luchtreinigers, vereist nader onderzoek volgens TNO. Studies tonen namelijk aan dat veel van deze apparaten de WHO-limiet voor ozon overschrijden. Bron: TNO
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=