9 nr. 2 April 2025 Project in Beeld Biobased begane grondvloer in corporatiewoningen Kaatsheuvel Samen met woningcorporatie Stichting Casade, Groene Bouwmaterialen, Vloer+ en VDZ Projecten heeft Hazenberg als eerste bouwbedrijf een sociale huurwoning in Nederland voorzien van een volledig biobased begane grondvloer. In Kaatsheuvel worden deze woningen van woningcorporatie Casade gerenoveerd, en voorzien van biobased isolatiematerialen en afgewerkt met ESB, formaldehydevrije houten platen. Auteur: Harmen Weijer. Foto’s: Hazenberg In de te renoveren woningen van Casade in Kaatsheuvel zijn de vloeren toe aan vernieuwing. Ook de vloerisolatie wordt aangepakt, en dat wilden Casade en Hazenberg zo duurzaam en biobased mogelijk. Duurzaamheidsexpert Bart Deetman van Hazenberg van het ontwikkelings en bouwbedrijf: “Wij kiezen hier voor een kalkhennep schelpenvloer omdat we een alternatief willen voor de traditionele beton en EPS-vloeren. Kalkhennep heeft als basis een hennepscheven. Dat is het binnenste van de hennepplant, dat wordt vermalen. Daar wordt kalk aan toegevoegd, waardoor de vloer tijdens het gebruik CO2 opneemt. En omdat het een plant is, heeft het tijdens het groeien ook CO2 opgenomen en het bespaart CO2, omdat we geen beton gebruiken, dus een win-win situatie.” Minder beton gebruiken Ook de ondergrond van de kalkhennep is biobased, namelijk schelpen. Isoschelp heeft deze schelpen in de Zeeuwse wateren gewonnen en naar Kaatsheuvel gebracht. Deetman: “Ik denk het heel belangrijk is om veel minder beton te gaan gebruiken in de bouw en renovatie van woningen. Dus de schelpen vormen onze basis en op die basis leggen we uiteindelijk zeg maar de hennepvezels die lokaal zijn geteld door onze boeren.” Walther Dingemans, eigenaar en oprichten van VDZ Projecten, die als adviseur en leermeester bij dit project betrokken was, vult hem aan: “Door de producten lokaal op te halen houden we de keten kort. Op deze manier kunnen we ecologisch verantwoord bouwen. Ik versta daaronder dat elk mens recht heeft op een gezonde woning waarin geen synthetische of andere giftige materialen worden verwerkt die slecht zijn voor onze gezondheid.” De ondergrondlagen worden afgewerkt met ESB (formaldehydevrije) houten platen, wat zorgt voor een gezond binnenklimaat. “Alle gebruikte materialen zijn herbruikbaar. Over 100 jaar kunnen boeren kalkhennep gebruiken als natuurlijke bemesting, hout kan worden hergebruikt en schelpen geven we terug aan de zee.” Dingemans benadrukt dat een biobased vloer naast goed voor het milieu, ook goed is voor de mens. Het zorgt voor een gezonder binnenklimaat. “Veel woningen kampen met vochtproblemen en slechte luchtkwaliteit. Hennepvezels en kalk helpen bij een natuurlijke vochtregulatie, waardoor de kans op schimmelvorming drastisch afneemt.” Slimme combinatie van materialen en ontwerp Deze aanpak gaat verder dan alleen materialen vervangen. “We kijken naar het hele gebouw en hoe we het zo energie-efficiënt mogelijk kunnen maken,” vertelt Dingemans. “Daarbij hanteren we principes uit de EnerPHit-methode. Dat is variant van het bekende Passiefhuisconcept maar dan voor renovatie van bestaande gebouwen. Het doel is om energiebesparing van minstens 90% te behalen op koelen en verwarmen.” Volgens Dingemans betekent dit niet simpelweg dikke lagen isolatie toevoegen. “Het gaat om een slimme combinatie van materialen en ontwerp. Beton slopen is niet altijd de beste oplossing. Soms kun je een bestaande betonnen vloer behouden en van onderaf isoleren. Het draait om maatwerk.” Hoewel VDZ Projecten al jarenlang met biobased materialen werkt, merkt Dingemans dat er pas recent bredere erkenning voor komt. “Twaalf jaar geleden voelde ik me vaak een roepende in de woestijn,” zegt hij. “Nu zie je dat biobased bouwen steeds meer aandacht krijgt, maar we moeten oppassen dat het geen modewoord wordt zonder echte impact.” Sociale media spelen een grote rol in de groeiende interesse. “Sinds ik actief ben op platforms zoals Instagram en LinkedIn, zie ik een explosie van reacties. Mensen zijn nieuwsgierig en willen weten hoe ze biobased kunnen renoveren. Er is een mentaliteitsverandering gaande.” Om de impact te vergroten, werkt VDZ Projecten steeds vaker samen met grotere bouwbedrijven. “We zijn nu bezig met een bouwbedrijf met 195 medewerkers om een ‘taskforce’ op te zetten die op dezelfde manier gaat renoveren als wij,” zegt Dingemans. “Het doel is om onze kennis over biobased bouwen te delen en een bredere beweging op gang te brengen.” ‘Biocirculair’ Dingemans ziet een toekomst waarin biobased bouwen en renoveren de norm wordt. “Al ben ik wel bang dat er een tweedeling in de maatschappij kan ontstaan: mensen die bewust kiezen voor duurzame, gezonde woningen en een groep die blijft vasthouden aan oude gewoontes.” Hij gelooft niettemin dat verandering onvermijdelijk is. “Overheden en corporaties beginnen in te zien dat circulair en biobased bouwen de toekomst is. Maar we moeten verder gaan dan alleen ‘circulair’, ik noem het liever biocirculair bouwen: materialen gebruiken die niet alleen hergebruikt kunnen worden, maar ook de aarde voeden in plaats van uitputten.” Met projecten zoals de renovatie van deze corporatiewoningen van Casade met schelpen en kalkvezelhennep, laten Hazenberg en VDZ Projecten zien dat biobased renoveren niet alleen een theoretisch concept is, maar een praktische en haalbare oplossing voor de bouwsector. In Kaatsheuvel worden huurwoningen van woningcorporatie Stichting Casade gerenoveerd, en voorzien van biobased isolatiematerialen. De begane grondvloeren krijgen schelpen als ondergrond. Daarboven op worden hennepscheven en een beetje kalk als isolatiemateriaal gestort. Vervolgens wordt de vloer afgewerkt met ESB, formaldehydevrije houten platen.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=