15 nr. 1 januari 2025 Techniek Funderingsproblemen in Nederland vragen om nationale aanpak Nederland, bekend om zijn veengebieden, rivieren en drassige gronden, staat voor een letterlijk fundamenteel probleem: de funderingen van zeker een half miljoen gebouwen verzakken meer en meer. De oorzaak is klimaatverandering en om dat aan te pakken is een nationale aanpak nodig, zo beval de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) al een jaar geleden aan. Joost Reitsma, technisch directeur van Duurzaam Funderingsherstel (DFH), ziet vanuit zijn eigen ervaring dat de problemen niet aan alleen groter worden, maar ook nog eens meer dan alleen de structuur van gebouwen raken. “Dat je huis verzakt en steeds meer scheuren heeft, doet wat met de gemoedsrust van bewoners. Dat moet je niet onderschatten.” Auteur: Harmen Weijer. Foto’s: Duurzaam Funderingsherstel Funderingsproblemen hebben meerdere oorzaken, stelt Reitsma. “Bij oudere woningen zijn vaak houten funderingspalen gebruikt. Deze palen, die jarenlang goed functioneerden onder water, worden kwetsbaar zodra het grondwaterpeil daalt door klimaatverandering of menselijke ingrepen. Daardoor komt er zuurstof bij en gaan de houten palen rotten, of worden ze aangetast door bacteriën. Dit zorgt ervoor dat de funderingen hun draagkracht verliezen. We zien dit onder andere in steden als Rotterdam en Amsterdam, waar veel historische panden op houten palen staan," aldus Reitsma Daarnaast is er een opkomend probleem bij huizen met een zogenaamde 'fundering op staal', waarbij de fundering van de woning direct op een zand- of kleilaag rust. Reitsma: "Hoewel zandlagen stabiel lijken, kunnen ze indirect worden aangetast door onderliggende veen- of kleilagen die door bodemdaling en grondwaterveranderingen verzakken. Deze bodemdaling wordt versneld door droogte, zoals die in 2017 en 2018, toen langdurige zomers voor extra scheurvorming zorgden.” Heel Nederland Het probleem is niet beperkt tot een specifieke regio. Van Friesland tot aan het rivierengebied in Gelderland heeft Duurzaam Funderingsherstel melden gehad. Vooral gebieden met veen- of kleigronden zijn kwetsbaar. Friesland, waar veenoxidatie een groot probleem is, heeft al Duurzaam Funderingsherstel (DFH) gebruikt een speciaal type schroefpaal met een horizontale, nastelbare steun, die de fundering volledig stabiliseert. Dit duurzame systeem is met minimale overlast aan te brengen en kan alle draagkracht overnemen of zorgen voor aanvullend draagvermogen. Rapport Goed gefundeerd Nederland heeft te maken met een omvangrijke funderingsproblematiek, zowel in stedelijk als landelijk gebied. Het probleem speelt op dit moment bij ongeveer 425.000 gebouwen, circa 6% van alle gebouwen. Deze gebouwen hebben al verzakkingsschade of krijgen daar tussen nu en 2035 mee te maken. Zonder preventieve maatregelen zal het aantal gebouwen met funderingsschade fors toenemen. Het totale schadebedrag kan oplopen tot € 54 miljard. Dat blijkt uit het rapport Goed gefundeerd dat de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) februari 2024 presenteerde. Om dit aan te pakken is een nationale aanpak nodig, die in de komende jaren € 12,5 miljard gaat kosten. De Rli beveelt de overheid aan de deze aanpak uit te voeren over vijf sporen: • beschikbaarheid van risico-informatie over funderingsschade verbeteren; • funderingsschade voorkomen; • maatschappelijke problemen voorkomen door ondersteuning en ontzorging; • subsidie- en leenmogelijkheden creëren voor schade- en funderingsherstel; • zorgen voor gezamenlijke en krachtige uitvoering. te maken met significante bodemdaling. "In Friesland en het Rivierengebied zien we een stijging van 25 tot 30% in meldingen," aldus Reitsma. De gevolgen van funderingsproblemen variëren van klemmende ramen en deuren tot ernstige scheuren in muren en gevels. Deze symptomen zijn vaak het eerste teken dat er iets mis is. "Wat vaak begint met een kleine scheur, kan uitgroeien tot een groter probleem als het niet wordt aangepakt," zegt Reitsma. Huurders en particulieren worden hierdoor niet alleen geconfronteerd met de praktische uitdagingen van reparaties, maar ook met de psychologische impact en financiële zorgen. “Het gaat per slot om je woning, of je nu huurt of koopt.” Integrale aanpak Om funderingsproblemen aan te pakken, is een integrale aanpak nodig. De route start met een inspectie door een erkend onderzoeksbureau. "Begin met een basisonderzoek, daarna kun je kijken of een verdergaand funderingsonderzoek nodig is om vast te stellen wat er precies mis is," legt Reitsma uit. DFH is onderdeel van TotalWall en die laatste is een door het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) erkend onderzoeksbureau. DFH is een erkend herstelbureau en kan dus ook herstel uitvoeren. “Wij gebruiken een speciaal type schroefpaal met een horizontale, nastelbare steun, die de fundering volledig stabiliseert. Dit duurzame systeem is met minimale oversysteem is dat in veel gevallen deelherstel mogelijk is en het daarmee financieel beheersbaar is, omdat alleen plekken met problemen bij een woning aangepakt worden.” Belangrijk is dat particulieren goed worden geïnformeerd, zoals ook het Rli vorig jaar aanraadde. “Goed te weten is dat het KCAF sinds dit jaar een telefonisch loket heeft, waar men met vragen terecht kan. Dat kan de eerste stress bij particulieren wegnemen. En subsidies en leningen moeten daarbij verder helpen. In Friesland is dat al wel in gang gezet, al moeten particulieren nog wel veel doen om de subsidie uiteindelijk te mogen ontvangen”, besluit Reitsma. last aan te brengen en kan alle draagkracht overnemen of zorgen voor aanvullend draagvermogen. Een van de eigenschappen van het
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=