46 nr. 5 September 2023 Installaties- Warmtepompen Monumentaal Koninklijk Instituut voor de Tropen van gas af met HT-warmtepompen Het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) is het eerste aardgasvrije monument van deze omvang (33.000 m2 bvo) in Nederland. 11 mei werden de oude gasketels uit het monument getakeld. Samen met het naastgelegen KIT Hotel, dat een flinke renovatie ondergaat, wordt het verwarmd en gekoeld met een warmtepompinstallatie die gecombineerd is met een wko. Deze installatie is door Linthorst Techniek ontwikkeld en werkt met warmtepompen die hoge temperaturen kunnen produceren. Auteur: Joop van Vlerken “We hebben de aanbesteding voor de w-installaties van het KIT Hotel gewonnen. Een ander werkpakket dat er bij hoorde, was het van het gas af halen van het monumentale gebouw van het Koninklijk Instituut van de Tropen.” Aan het woord is Gijs Linthorst, algemeen directeur van Linthorst Techniek. De aanleiding voor het aardgasvrij maken van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) is de renovatie van het KIT Hotel. Dit hotel uit 1969 wordt helemaal gerenoveerd en daarbij hoort ook een nieuwe aardgasvrije verwarmingsinstallatie. Na wat rekenwerk bleek ook het monumentale KITgebouw met deze installatie van het gas af gehaald te kunnen worden, vertelt Linthorst. “Met een 2 MW warmtepomp in combinatie met wko kunnen we zowel het monumentale museumgebouw als het hotel van het gas af halen. Het voordeel van werken in een bestaand pand is dat je de beschikking hebt over de historische verbruiksgegevens. Met deze gegevens kunnen we eenvoudig het gevraagde warmtevermogen berekenen. De blauwdruk van de warmteafname is er dus al.” Blauwdruk warmte-afname De techniek die Linthorst Techniek gebruikt is anders dan die werd uitgevraagd, zegt Linthorst. “Gevraagd werd om een water/water warmtepomp gecombineerd met een wko met een dubbele doublet en boosterwarmtepompen voor warm tapwater.” De water/water warmtepomptechniek Skadi die toegepast wordt in dit project, is door Linthorst Techniek zelf ontwikkeld. Het is een warmtepomp die met relatief laag verbruik hoge temperaturen water kan maken, zegt Linthorst. “Doordat we de Skadi toepassen is de boosterwarmtepomp niet meer nodig en is de COP hoger.” Naast de Skadi wordt ook een lucht/ water warmtepomp geïnstalleerd door Linthorst Techniek. “Dit is een Boreas lucht/water warmtepomp, die CO2 als koudemiddel gebruikt. Deze warmtepomp kan zelfs bij -10 graden nog 65 graden water maken en dient als back-up voor het wko-systeem en we kunnen met deze warmtepomp indirect de bron van de wko genereren.” CO2 als koudemiddel in een warmtepomp is nog niet vaak toegepast, weet Linthorst. “Ook deze warmtepomp is door ons ontwikkeld. De warmtepomp is minder gevoelig voor hoge retourtemperaturen, zodat deze ook ingezet kan worden voor centrale verwarming. Het geeft bovendien bedrijfszekerheid. Als de wko wegvalt, kunnen we dat opvangen met deze warmtepomp aangevuld met elektrische ketels.” Tussenseizoenen In de tussenseizoenen zal de installatie vooral op de Boreas warmtepomp draaien, zegt Linthorst. “In de tussenseizoenen en in de zomer is deze vooral actief. Dat doen we om zoveel mogelijk warmte in de bodem te laten voor de winterperiode. Dan hebben we deze hard nodig om het hotel en het KIT te verwarmen met de Skadiwarmtepomp.” De volledige installatie die Linthorst plaatst, is gedimensioneerd op verwarming en koeling van KIT en het KIT Hotel. “Er is nog wel wat ruimte over voor aansluiting van andere gebouwen, maar dan zouden we het systeem moeten uitbreiden met een warmtebuffer. Dan zouden we zelfs een open warmtenet op deze plek kunnen creëren.” In bijna alle systemen die Linthorst Techniek ontwikkelt zit een vorm van buffering, maar hier was deze techniek geen onderdeel van de uitvraag, zegt Linthorst. “In het centrum van Amsterdam is het ook bijzonder lastig. Toch zou het ook hier waarde kunnen toevoegen. We zouden dan energie uit de buffer kunnen halen als er geen duurzaam opgewekte stroom voorhanden is. Als het donker en windstil is bijvoorbeeld.” Natuurlijke koudemiddelen De Boreas lucht/water warmtepomp bevat CO2 als koudemiddel. Dat heeft de toekomst, meent Linthorst. “Het is een natuurlijk koudemiddel, daar investeren wij in. Deze machines zijn nu nog veel duurder dan machines die op HFK koudemiddel draaien. Maar we denken dat HFK’s binnen enkele jaren helemaal uitgefaseerd worden. Dus dan moet iedereen aan de natuurlijke koudemiddelen.” De Skadi-warmtepomp werkt nog wel met HFO’s, beaamt Linthorst. “We zijn ook voor deze warmtepompen Het Koninklijk Instituut van de Tropen Hotel uit 1969 (links op de foto, achter het museumgebouw) wordt helemaal gerenoveerd en daarbij hoort ook een nieuwe aardgasvrije verwarmingsinstallatie. Foto: KIT. Ook het monumentale gebouw van het Koninklijk Instituut van de Tropen kon geheel van het aardgas af. Foto: KIT.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=