24 nr. 5 September 2023 Interview “ Veel meer particuliere woningeigenaren moeten geholpen worden bij verduurzaming.” Nederland gaat in de komende jaren flink verbouwd worden. Niet alleen woningen en kantoren worden comfortabeler en duurzamer; het bouwen en renoveren ervan zal ook nog eens duurzamer en slimmer moeten worden gedaan. Haico van Nunen, lector Duurzame Renovatie aan Hogeschool Rotterdam en adviseur bij BouwhulpGroep, is afgestudeerd én gepromoveerd op industrieel, flexibel en demontabel bouwen. Oftewel: circulair bouwen avant la lettre. Dat is een opgave voor zowel woningcorporaties als de particuliere woningeigenaar. En die laatste groep is niet eenvoudig ‘te vangen’. Van Nunen pleit dan ook voor een soort Regionale Energietransitiedienst, opgezet vanuit gemeenten die de duurzame verbouwingsopdracht bij particulieren in de regio’s gaat regelen. Auteur: Harmen Weijer. Foto’s: Christiaan Krop U bent goed thuis in wat we nu circulariteit noemen, maar destijds nog: industrieel, flexibel en demontabel bouwen. Wat is daarvan uiteindelijk terechtgekomen? “Dat gaat terug naar begin van deze eeuw in 2000, toen het ministerie van Economische Zaken en toen nog VROM wilde dat er beter gebouwd zou worden. Het idee daarbij was toen nog helemaal niet circulariteit, zoals we er nu wel naar kijken. De gedachte was dat flexibel en industrieel bouwen meer keuzevrijheid voor en meer vraag van bewoners zou opleveren, omdat je nog heel laat in ontwerp- en bouwproces tot andere keuzes kan komen. Dit IFD-programma heeft in 4 rondes 20 tot 25 projecten per ronde in 5 jaar opgeleverd, waarin veel lessen zijn geleerd. Het bijzondere is dat dit nu nog steeds Haico van Nunen, lector Duurzame Renovatie aan Hogeschool Rotterdam en adviseur bij BouwhulpGroep: speelt, al zijn de uitgangspunten iets veranderd. IFD 2.0 noem ik dat. De keuzevrijheid en de vraag staan hierbij minder op de voorgrond. Het gaat nu meer over hoe we massa kunnen maken door op industriële en flexibele wijze bouwelementen te produceren. Bovendien hebben we te weinig mensen op de bouw. Dus als je het anders en efficiënter kunt produceren, is dat alleen maar goed voor de hele bouwketen. En de D van demontabel is verder ontwikkeld tot eigenlijk de C van circulair.” En is IFD 2.0 ook een mogelijke oplossing om het stikstof-vraagstuk in de bouw, dat opnieuw heeft gezorgd voor bouwstops en een extra traject in de vergunningsprocedures? “Zeker, als je kunt bewijzen dat de stikstofuitstoot op de bouwplaats vele malen kleiner is omdat het allemaal is geprefabiceerd en op een schone manier naar de bouw is vervoerd, dan heb je een voordeel. Daarom investeren veel bouwbedrijven in elektrisch materieel om die uitstoot tijdens de bouw te minimaliseren. Als dat garandeert dat het bouwen kan doorgaan, is dat bouwers veel waard.” Maar zorgt de strenge regelgeving rondom stikstofuitstoot er niet voor dat de zo broodnodige verduurzaming van bestaande en nieuwe woningen te langzaam zal gaan? “Wat je nu ziet gebeuren op dit vlak, laat eigenlijk het manco van de regering zien. Ze sturen op één onderdeel, waardoor ze andere noodzakelijke dingen uit het oog verliezen. Dat zie je bij deze stikstof-crisis, waarin bouwstops worden afgekondigd, terwijl minister Hugo de Jonge blijft zeggen dat in 2030 900.000 extra woningen zijn gebouwd. Dan gaat er dus iets mis. Dat zie je ook bij het energieprijsplafond, waarbij mensen die hebben geïnvesteerd in duurzame warmtepompen boven het plafond uitkomen en veel meer per kWh moeten betalen. Het kabinet zegt dan: we gaan nu sturen op dat plafond. En dat gaat ten koste van mensen die eerder duurzaam hebben geinvesteerd.” Wat zou je het kabinet adviseren om dit op te lossen? “Het dilemma van de volkshuisvestingssector is dat het een heel groot, complex probleem is waar alles elkaar raakt, en dat daardoor integraal moet worden opgepakt. Als één minister zegt: ‘we gaan die kant op’, dan merkt de andere minister de gevolgen daarvan. Bovendien zie ik ook een kloof tussen wat de landelijke overheid in ‘Den Haag’ besluit en de praktische uitvoering, in dit geval in de bouw. Er worden regels bedacht, die tot uitvoer worden gebracht. Maar vaak zijn die regels goed uitgedacht op één aspect, terwijl het effect heeft op meerdere vlakken. We zitten ook wel in een tijd waarin zoveel gedaan moet worden: stikstof, energie
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=