12 nr. 6 Oktober 2022 Thema Badkamerrenovatie: Test exoskelet Exoskeletten voor tegelzetters worden steeds beter Het menselijk lichaam is niet gemaakt om lang op de knieën te zitten. En wat te denken van complexe herhalende bewegingen, waar meerdere lichaamsdelen, en als lastigste de rug, een rol in spelen? Vaak worden daar apparaten voor ontwikkeld die tegelzetters – letterlijk – het werk uit handen nemen. Denk aan Mosa’s tegelrobot, waarmee platen op de lopende band seriematig betegeld worden. Ook exoskeletten komen steeds meer in opmars. De eerste types zijn een aantal jaren op de markt, maar de ontwikkeling staat niet stil. Branchevereniging voor tegelzetbedrijven BOVATIN heeft eerder dit jaar bij een testbijeenkomst een aantal van de nieuwste exoskeletten getest, speciaal gericht op het werk van tegelzetters. Auteur: Remus Aussen De LAEVO, het eerste geteste merk, bleek niet bestand tegen de bouw. Hij raakte tijdens transport in de war, zat bij afwisselend werk in de weg, bleek stofgevoelig en was gewoon ‘lastig’ in het gebruik. Uitvindingen kunnen dan in de regel ‘doorontwikkeld’ worden, maar dat betekent juist oppassen. Kapje erbij, tweede haakje, dwarsbalkje en voor je het weet krijg je een nóg complexer apparaat. Dat voldoet dan aan allerlei eisen, behalve aan die ene: dat iemand er nog mee wil werken… De LAEVO: nee... Maar je leert er als branche wel van. Jeroen de Goeij (Oostbörg tegelzetbedrijf en BOVATINbestuurslid) heeft inmiddels met zijn mannen een paar hulpmiddelen uitgetest, waaronder ook de LAEVO. Het resultaat: nog geen succes. “Maar we geloven wel in het principe van zo’n exoskelet voor de tegelbranche. Niet voor alle werkzaamheden, maar als we al een deel van het werk lichter kunnen maken, dan zijn we goed op weg!”, vindt De Goeij. “En dat vinden mijn tegelzetters ook, dus blijven we zoeken en ontwikkelen. Want ik wil graag dat mijn medewerkers gezond hun pensioen halen!” BOVATIN-voorzitter Gerard Reus, ook aanwezig bij de testbijeenkomst, ziet dat ook als zijn missie. “Ik weet zeker dat we het werk lichter en gezonder kunnen maken. En ik ben ook de uitvindingen van de TU-studenten uit ons innovatieproject niet vergeten; daar gaan we ook mee door!” Doorontwikkelen en simpeler maken Er is het afgelopen jaar geëxperimenteerd met de ‘Auxivo LiftSuit 1.0’, een Zwitserse variant op het principe van het exoskeleton. De tegelzetters van Oostbörg hebben dit pak uitgeprobeerd, en hadden er wat opmerkingen bij. Zo vonden zij dat bepaalde delen van het pak nogal op de huid schuurden, mede doordat er nogal veel beweging van het pak ten opzichte van het lichaam was. En dat veroorzaakte dus schuurplekken en extra warmte, terwijl de LiftSuit al vrijwel volledig van warmtedoorlatende textiel vervaardigd was. Uitzonderingen zijn de onderdelen van elastiek en enkele instelclips. Geen klittenband? “Klittenband wordt vuil, en verliest zijn kracht!”, legt Jeroen de Goeij van Oostbörg uit. “Dat weten we al van de kniebeschermers!” Resultaat is een pak dat een paar overeenkomsten heeft met de eerder geteste LAEVO, maar dan zonder ingewikkelde veren en balkjes aan de buitenkant. Simpeler dus, maar nog niet handig genoeg, bleek tijdens de testperiode. Zo bleken de textielonderdelen van model 1.0 dus te verschuiven, en daardoor te schuren en te warm te zijn. Terwijl er al voor zo min mogelijk stofoppervlak gekozen was! In de praktijk is de Auxivo LiftSuit vooral een hulpmiddel om vloertegels mee te leggen. Het pak is ook ontwikkeld voor tillen tot ongeveer heuphoogte, maar dat is niet waar de gebruikers bij Oostbörg het voor willen inzetten. “Voor sjouwen en wandtegelwerk gaat het in onze branche niet werken, ook niet als we het doorontwikkeld hebben. Maar voor het smeren en/of lijmen van een vloer kan het in principe het werk de helft lichter maken!”, verwacht De Goeij. Bij het werken met het pak – je kunt het eigenlijk geen exoskelet meer noemen – moet je wel aandacht besteden aan de juiste instellingen van de clips, zodat het aansluit op je lichaam. En – als je het gaat gebruiken, moet je het ‘activeren’: geen motoriek, maar simpelweg het opspannen van een tweetal elastieken aan de voorkant van je schouders, die zorgen voor extra rugsteun. Van 1.0 naar 2.0 Er zijn 3 versies op de testbijeenkomst aanwezig: een zichtbaar gebruikte versie 1.0, en een Small en een Large type 2.0. Versie 1 heeft grondig kennisgemaakt met lijm, specie en stof. “Maar hij kan gewoon gewassen worden!”, legt productexpert Joël Bonsafo Bawua van distributeur VandePutte uit. “Wat we verder veranderd hebben in versie 2.0: je hebt nu twee ‘pads’ aan de voorkant van je schouders, die de druk nog beter verdelen en bovendien niet meer zullen verTegelzetters testen hulpmiddelen voor tegelzetwerk schuiven bij gebruik. In totaal is er nu bovendien sprake van minder textieloppervlak dan eerst, en de textiel is voorzien van een ventilerend ofwel ademend weefpatroon.” Aan het werk De ‘small’ en ‘large’ versies van versie 2.0 blijken de mannen van Oostbörg – die flink in lengte en lichaamsbouw verschillen – allemaal te passen. Natuurlijk, ieder exoskelet blijft ‘extra’ ten opzichte van gewoon je polo, maar men voelt de verbeteringen ten opzichte van type 1.0. Het instellen van het pak, alsook het niet teveel of te weinig ‘activeren’ van de elastieken blijft aandacht vragen. Als je het niet goed doet, gaat het pak irriteren, en doet het niets of juist te veel. Maar moeilijk is het niet: met een paar minuten is een Auxivo LiftSuit 2.0 ingesteld, en kun je ermee aan het werk. De Goeij: “We hebben nu bovendien duidelijke uitleg gekregen over hoe je het pak zelf goed kunt afstellen, dat scheelt ook wrijving en warmte: de onderdelen van het pak blijven nu, enerzijds door de aanpassingen, anderzijds door een goede afstelling, prima op hun plek. Overigens – om de werking van zo’n exoskelet te kunnen beoordelen, moet je het langer dan een dag dragen. Ga er er niet vanuit dat je binnen een dag al wat merkt! We proberen de pakken ieder een aantal dagen, en kijken dan terug. Dan merk je waarschijnlijk ook hoe het in je ochtendroutine past: trek je het de volgende keer aan, dan is het een kwestie van even checken of alles nog goed zit, en het pak activeren door de twee elastieken aan te trekken. Meer niet.” Dus nu? “Toepassen in de praktijk, net zoals 1.0!”, vinden de mannen. “Als ik een dag XXL-vloertegels ga leggen, trek ik het vooraf aan. Dan activeer ik het zodra ik op m’n knieën met die vloer aan de slag ga. En we blijven kritisch!” Meer info: www.bovatin.nl
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=