RenovatieTotaal 6 - 2021

29 nr. 6 Oktober 2021 tie-aannemer aangetrokken die alle bouwkundige werkzaamheden op zich neemt, maar daarnaast was er een hoop werk daaromheen te ver- richten. In het pand groeiden bijvoor- beeld grote bomen die gerooid moes- ten worden en er was veel opruim- werk.” Bouwtechnisch moest ook het nodige worden uitgedokterd. Antonissen: “Om het gebouw te verduurzamen en er een gasloos gebouw van te maken, moesten we de gebouwschil hoog- waardig isoleren. Het metselwerk van de gevels is door middel van ankers op diverse plekken versterkt, afgera- felde delen zijn hersteld met oor- spronkelijke en aangevulde oude ste- nen en aan de binnenzijde is een dik pakket isolatie aangebracht. Het dak is compleet nieuw met een isolatie- laag van zo’n 25 cm dikte en een rie- ten dakbedekking. We hebben uit oogpunt van brandwerendheid geke- ken naar behandeld riet, maar dat zou de levensduur van het riet verkorten. Wij wilden juist een grondige restau- ratie met hoogwaardige oplossingen en materialen, zodat je niet over pak- weg tien jaar opnieuw voor een opknapbeurt komt te staan.” Hoogwaardige restauratie Om die reden zijn bijvoorbeeld ook de geheel verrotte kozijnen groten- deels vervangen. Lieverse: “Dat was een tegenvaller toen de aannemer begon, want ze bleken in zeer slechte staat te zijn. Bij de ombouw tot woonhuis waren bijvoorbeeld allerlei rubberen afdichtingen gemaakt, waardoor de vochthuishouding in en rond de gevels was verslechterd. Er was ook veel kapot gevroren in de tijd dat het gebouw leeg stond en alles nat was geworden. We kwamen meer ellende en schade tegen dan waar vooraf op was gerekend. Maar we zijn er met alle partijen uitgekomen om een hoogwaardige restauratie op te zetten met zoveel mogelijk behoud van de oorspronkelijke materialen. Het gebouw is ongefundeerd op een zandrug langs de Oude Rijn gerealis- serd, staat na bijna 170 jaar weliswaar iets scheef, maar we hoefden de fun- dering niet te vernieuwen. Wel zijn ankers in de gevels aangebracht om verdere scheurvorming te beperken.” Ventilatiekanalen tussen beeldbe- palende houten constructie In het gebouw is een prachtige nieu- we houten draagconstructie geplaatst. Die zorgt samen met de gevels met de fraai gevormde boerde- rijkozijnen voor de authentieke, ruimtelijke sfeer in het gebouw. Anto- nissen, die vroeger zelf restauratie- architect was: “We wilden die hout- constructie goed zichtbaar houden. Daarom komen de ventilatiekanalen tussen deze houtconstructie in het zicht en wordt niets afgetimmerd. Er is samen met adviseur Direct Advies Duurzaam en Warmte Technisch Bureau N. de Niet gepuzzeld hoe we dat allemaal zouden kunnen inpas- sen. Ook in relatie tot het hergebruik van de warmte en ventilatiecapaciteit uit de open keuken. Op de betonvloer komt in een nieuwe dekvloer de vloerverwarming die gevoed wordt door een warmtepomp. Dit systeem moet voldoende capaciteit aan warm- te en koeling opleveren voor het hele pand. We hebben verder gekozen voor een eigentijds ventilatiesysteem met warmteterugwinning. Op de ver- dieping in een technische ruimte is plek voor de luchtbehandelingskas- ten, die mochten van monumenten- zorg niet op het dak. Op het dak zijn twee uitblaasopeningen geplaatst; de luchtinblaas gaat via de oude schoor- steen op de brandmuur, die we van monumentenzorg moesten laten terugkeren. Een andere eis was om een deel van de binnenmuren te behouden. Zelf wilden wij de opka- mer graag laten terugkomen. Er is bij de voorgevel een glazen constructie ter hoogte van de verdiepingsvloer bedacht zodat het daglicht diep in de ruimte valt. Bovendien mochten wij een lichtstraat van dakramen in het rieten dak aanbrengen. Zo kun je op een moderne, praktische manier de functionaliteit van het pand vergro- ten, terwijl het toch de authentieke sfeer en uitstraling behoudt.” Gebouwenensemble De leidingen voor elektra, data en brandbeveiliging kunnen netjes in de wanden worden ingefreesd. Centraal in het pand komt een kabelgroot te lopen, van waaruit kan worden inge- stoken naar de plekken waar de hore- caondernemer straks stroom nodig heeft. Overigens zorgt de nieuwe capaciteit aan stroom wel voor extra kosten om alle nutsvoorzieningen op orde te krijgen. In een later bijge- bouwde aanbouw die dateert van eind 19e eeuw kunnen mooi de toiletten gepositioneerd worden. Aan de zijge- vel is plek voor de warmtepompen en vetput. Lieverse: “De voor- en achter- gevel zijn straks in volle glorie zicht- baar. Aan de zijde van de schuur komt een terras. Nu gaat de schuur nog verborgen achter een grote haag, maar die wordt verwijderd om het gebouwenensemble meer bij elkaar te betrekken. De schuur is overigens eerder opgeknapt, waarbij het rieten dak voor een deel is verwijderd en een pannendak heeft gekregen. De restauratie ligt redelijk goed op schema en naar verwachting kan in het vroege voorjaar van 2022 het gebouw als restaurant in gebruik wor- den genomen. Met een aparte verga- derruimte op de eerste verdieping. Antonissen: “Dan staat er een boerde- rij die de uitstraling van weleer heeft, maar die wel een functioneel gebouw is geworden, met een hoge mate van comfort, energiezuinigheid en met kwalitatief goede materialen. Er zijn in de omgeving van Woerden slechts een paar van dit type boerderijen in deze bouwstijl bewaard gebleven en dan is het mooi dat wij de Bredius- boerderij kunnen doen herleven. Juist ook omdat die een nieuwe dimensie geeft aan een lommerrijk stadspark met z’n vele voorzieningen voor inwoners van Woerden en de wijde omgeving.” Gevels en dak zijn hoogwaardig geïsoleerd om er een gasloos gebouw met lage temperatuur vloerverwarming van te kunnen maken. Een beeldbepalende houtconstructie vormt de nieuwe dragende constructie. Tussen deze houten constructie worden de ventilatiekanalen gepositioneerd. Voor daglichttoetreding is een lichtstraat van dakra- men verwezenlijkt. De bijbeho- rende schuur uit dezelfde bouwperiode wordt straks bij de boerderij betrokken door de haag te snoeien. Bij de voorgevel komt een glazen constructie in de verdiepingsvloer om het daglicht in de ruimte te laten vallen. Riet voor het dak uit de omgeving van Woerden.