RenovatieTotaal 7 - 2020

8 nr. 7 December 2020 Thema Transformatie: Project in Beeld Maastrichtse Tapijnkazerne getransformeerd naar universiteitsparel De voormalige Tapijnkazerne en het terrein eromheen, net buiten de oude binnenstad van Maastricht, wordt getransformeerd. De eerste fase is afgelopen maart, net voor de corona-crisis uitbrak, opgeleverd. In deze eerste oplevering is het renovatiewerk van de meer dan een eeuw oude kazerne gerealiseerd. Dankzij een even slimme als esthetische aantrekkelijke verdiepte plint zijn de drie hoofdgebouwen ondergronds met elkaar verbonden. Het resultaat is een levendig stadspark met hierin comfortabele onderwijsgebouwen en horeca. De poorten van de kazerne gaan hiermee definitief open voor inwoners, toeristen, studenten en medewerkers. Auteur: Harmen Weijer D e kazerne is gebouwd tussen 1916 en 1919 en bevat een aan- tal monumentale gebouwen. Het complex is gebouwd in zogeheten inudatiekommen die onder water gezet konden worden bij een eventuele belegering van Maastricht. De kazerne was onder andere in gebruik als oplei- dingscentrum voor de infanterie, troe- pen voor Indonesië, diverse regimen- ten en verschillende afdelingen van de NAVO tot 2007. In oktober 2010 ver- lieten de laatste NAVO-militairen de Tapijnkazerne en sinds 1 oktober 2013 is de kazerne officieel in eigendom gekomen van de Universiteit Maas- tricht en de gemeente Maastricht. Deze twee opdrachtgevers schreven begin 2016 de opdracht uit voor de transformatie van het gehele terrein, gewonnen door LIAG die als lead- architect van het total-engineering team aan de slag ging. Een van de belangrijkste doelen van Universiteit Maastricht en de gemeente is het behoud van de monumentale panden die, anders dan voorheen, met elkaar moesten wor- den verbonden, vertelt architect en partner van LIAG, Erik Schotte. “Van begin af aan hebben we daarvoor bedacht om een verdiepte plint aan te brengen voor het hoofdgebouw langs, onder het niveau van de voormalige appèlplaats. We hebben van tevoren goed onderzocht of dit mogelijk was, in verband met de hoogte van het grondwater. Dit omdat er eventueel wel of niet onderwaterbeton of bema- ling met een bouwkuip zou moeten worden gebruikt, en dat scheelt nogal in het beslag op het budget. Verder voorzag het Plan van Eisen in behoud van het karakter van de losstaande gebouwen wat leidde tot een ontwerp met goede doorzichten langs de pan- den. Het resultaat: Tapijn als open- baar park met hierin de losse gebou- wen van Universiteit Maastricht.” Duurzaam en gezond Een andere belangrijke eis is dat de Tapijnkazerne een duurzame en gezonder universiteitslocatie moest worden. “De universiteit wilde onder meer dat het WELL-gecertificeerd zou worden, zodat het de meest gezonde universiteit van Europa wordt. WELL is het keurmerk dat zich richt op com- fort, welzijn en gezondheid van de gebruiker, en dat betekende onder meer dat we voor heel veel frisse lucht in alle gebouwen moesten zorgen. We hebben daarvoor wel een paar tandjes moeten bijzetten om het uiteindelijke WELL-Silver niveau te halen. Zo heb- ben we nieuwe luchtbehandelingskas- ten op zolder gerealiseerd, maar tevens hebben we een nieuwe technische ruimte onder de serre gemaakt. De serre, aan de stadszijde van het Carrée is immers ook nieuw, dus daar onder konden we genoeg ruimte maken voor 2 grote luchtbehandelingskasten.” Om aan de duurzame en comfort- eisen anno 2020 te voldoen is de gehele gebouwschil aangepakt. Om het monumentale aanzicht van de kazernegebouwen te behouden, is die schil van binnenuit verbeterd. “Dit heeft bijvoorbeeld geleid tot een nieuwe binnengevel met achterzetra- men, zodat de originele ramen kon- den blijven zitten. De beide ramen De kazerne was onder andere in gebruik als opleidingscentrum voor de infante- rie, troepen voor Indonesië, diverse regimenten en verschillende afdelingen van de NAVO tot 2007. De nieuw gerealiseerde, ondergrondse plint is één van de meest in het oog springende toevoegingen. Deze is gerealiseerd onder de voormalige appèlplaats. Foto: Ronald Tilleman In de plint zijn verschillende functies aangebracht zoals overlegzitjes en open en lichte groepsruimten. In zowel dit nieuwe deel als in de gerenoveerde gebouwen is de installatietechniek aan het plafond in het zicht gelaten. Foto: Ronald Tilleman