RenovatieTotaal 6 - 2020

30 nr. 6 Oktober 2020 Installaties Innovatieve klimaatbeheersing winkelcentrum dankzij koud drinkwater Westfield Mall of the Netherlands is de metamorfose van het winkelcentrum Leidsenhage, daterend uit 1974 en later uitgebreid in 1998. Het complex wordt nu verder uitgebreid tot zo’n 200.000 m 2 vloeroppervlakte en daarbij opgewaardeerd tot een ‘shop- ping-experience’ voor het winkelend publiek. Opdrachtgever is eigenaar Unibail-Rodamco-Westfield. MVSA Architects draagt met een expressieve vormgeving en een hoogwaardig materiaalgebruik bij aan die shopping-experience. Bijzonder is ook de innova- tieve toepassing van klimaatbeheersing door rivierwater dat, als bron voor drinkwater, vanuit de Maas naar het duingebied wordt getransporteerd. De koude van dit water zorgt als onderdeel van de WKO-installatie voor koeling van de winkels. Auteur: Paul Engels T echniplan Adviseurs is inge- schakeld voor de advisering en het ontwerp van alle techni- sche installaties, inclusief alle trans- portinstallaties. Daarnaast zijn de adviseurs ingeschakeld voor het duur- zaamheidsadvies BREEAM nieuw- bouw en In-Use. Voorts heeft Techni- plan samen met drinkwaterbedrijf Dunea voorgesteld om bij dit project - één van Europa’s grootste bouwpro- jecten - aquathermie toe te passen. Martin van Meijeren legt uit: “De aanwezige winkels worden aangeslo- ten op een duurzame energievoorzie- ning op basis van bodemenergie. Hiermee wordt door middel van WKO de benodigde warmte en koude verzorgd. Tussen deze twee energie- vormen is er echter soms geen goede balans. In een jaar kan er bijvoorbeeld meer koeling nodig zijn dan verwar- ming. Het water in de langslopende leidingen van Dunea is ’s winters koud genoeg om het grondwater van het WKO-systeem af te koelen en zo het opslagsysteem te balanceren.” Ewout Hekhuizen, programmamana- ger van Dunea, haakt in: “We zijn een drinkwaterbedrijf, maar we willen door middel van verbreding van onze diensten een bijdrage leveren aan de energietransitie. Wij hebben heel wat leidingen in de grond liggen waar- door water stroomt. De temperatuur van het water kun je onder andere benutten voor het koelen en verwar- men van woningen en gebouwen. Dicht langs dit winkelcentrum in Leidschendam loopt een hoofdtrans- portleiding met een diameter van 1,5 meter. Daa wordt rivierwater door heen gevoerd vanuit de Maas, via een voorzuivering bij Bergambacht, naar de duinen bij Den Haag/Katwijk voor de ultieme filtering. Dan praat je over een watertemperatuur tussen de 1°C en 7°C in de winter. Sluit je daar een warmtewisselaar op aan, dan kun je via een samenspel met de WKO- installatie dit winkelcentrum laten profiteren van deze koude.” Risico’s voor drinkwater onder- zocht Op de hoofdtransportleiding is een aanvoer- en retourleiding aangesloten die het ruwe drinkwater naar de WKO-installatie in het gebouwen- complex voert. “Vanzelfsprekend heb- ben wij gekeken naar de risico’s voor Systeemwerking van de aquathermie voor Westfield Mall of the Netherlands. De winkelbeleving staat voorop. het drinkwater,” vervolgt Hekhuizen. “Je praat over een gesloten circuit waarbij geen verontreinigingen in dit rivierwater kunnen komen. Ons labo- ratorium heeft alles onderzocht en daarbij blijkt dat het voorgezuiverde rivierwater maximaal een halve graad warmer aankomt in de duinen. Biolo- gisch heeft deze lichte temperatuur- verhoging geen effect op het drink- water of de natuur in het door ons beheerde N2000 duingebied. Het iets warmere water heeft zelfs een voor- deel voor ons: het heeft een hogere viscositeit en laat zich in de duinen makkelijker filteren. Zo creëer je een win-winsituatie voor alle partijen.” Aquathermie Geen batterij aan energievretende Ongekend hoog niveau Een uniek belevingsconcept met een gevarieerd winkelaanbod, flagshipstores, een designer gallery, de Fresh! foodmarkt, dining experience, innovatieve sportbar, horecavoorzieningen, bioscoop, uitstekende aanrijdbaarheid en gratis parkeerplaatsen. Westfield Mall of the Netherlands garandeert shoppen als aangename beleving, een hoog kwaliteitsniveau en chique voorzieningen zoals toiletten op hotelniveau. De beleving en kwaliteit zijn een direct gevolg van het ongekend hoge ambitieniveau van de opdrachtgever. Er is een deel Noord (volledige nieuwbouw) en een deel Zuid (vooral renovatie met enige nieuwbouw). Beide delen worden door Ballast Nedam ter hand genomen. Een groot deel van de winkels is al een tijdje in gebruik en de reacties van het winkelend publiek zijn zeer positief. Want waar kom je toiletten tegen met ruimtes voor moeders en vaders met baby en een magnetron om melk op te warmen? Westfield Mall of the Netherlands: 31 nr. 6 Oktober 2020 In een lager gedeelte is de installatietechniek in het zicht gelaten. Een bijzonder hoog niveau van voorzieningen. De speciale voilegevel smeedt oudbouw en nieuwbouw aaneen. Chique materialen en veel daglicht zorgen voor aangenaam winkelen. koelmachines op het dak, maar een duurzame WKO-installatie in combi- natie met aquathermie voor de koe- ling. Alle winkels krijgen warmte en koeling via dit systeem; de grote supermarkten hebben hun eigen koelsysteem. Hekhuizen: “De gemeente Leidschen- dam-Voorburg heeft een stimule- ringsbijdrage beschikbaar gesteld. Na het theoretische rekenwerk door Techniplan en Rodenburg installatie- bedrijven en na goedkeuring van de zijde van de opdrachtgever is het sys- teem inmiddels aangelegd. We testen dit najaar. Als het goed gaat, kunnen we komende winter al koude-energie gaan leveren.” Dunea wordt daarmee naast drinkwaterbedrijf ook energie- bedrijf, waarbij jaarlijks circa 3000 gigajoule aan energie wordt geleverd (vermogen 1,8 MW). We reduceren tegelijk ook zo’n 10% aan CO 2 -uit- stoot in vergelijking met gangbare drycoolers.” Bijdrage aan energietransitie Westfield Mall of the Netherlands is door z’n omvang een bijzonder project voor Dunea. Ewout Hekhuizen ziet meer kansen op het gebied van aqua- thermie vanuit drinkwater: “We heb- ben heel wat kilometers met leiding- water door steden en dorpen lopen. We gaan graag aan tafel zitten om deze koude te gebruiken en een bijdrage te leveren aan de energietransitie. De gro- te transportleiding richting Katwijk, waar duizenden nieuwbouwwoningen zijn gepland, is ook daar kansrijk. We zijn al in gesprek met de gemeente Kat- wijk en diverse andere gemeenten of we daar ook een aquathermie-aanslui- ting kunnen ontwikkelen.”