RenovatieTotaal 4 - 2020

20 nr. 4 Juli 2020 Installaties Rechtbreien wat krom, scheef, energievretend en oncomfortabel is Den Haag wilde na de Tweede Wereldoorlog een reeks grote flatgebouwen langs een doorgaande verkeerscorridor realiseren. Hoog Lindoduin is de enige flat die daadwerkelijk gerealiseerd is in 1963. Het is een icoon geworden op Scheveningen: een markant L-vormig woongebouw met 14 etages en 182 galerijwoningen. Woningcorporatie Vestia laat het gebouw grootschalig vernieuwen, waarbij het flatgebouw tot op het betoncasco is gestript om plaats te maken voor eenzelfde aantal woningen: 143 sociale huurwoningen en 39 middelhuurwoningen. Met een grote kwaliteitssprong op het gebied van duurzaamheid, energie- zuinigheid, woningplattegrond, wooncomfort, geluidsisolatie, brandveiligheid én esthetische uitstraling. Het gebouw wordt gasloos. Elke woning krijgt een individuele warmtepomp die is aangesloten op een bodembron voor warmte en koeling. Auteur: Paul Engels , Fotografie: Jan Splinter Architecten, ABT en BAM A rie de Graaf, projectleider van Vestia: “Het gebouw was bouw- kundig echt aan een opknap- beurt toe. Naast forse betonschades waren de spouwankers van de kopge- vels doorgeroest, galerijhekken moes- ten vervangen worden, de dakbedek- king was op, het ventilatiesysteem functioneerde niet goed en het gebouw had energielabel F. Er waren ook de nodige klachten over contact- en luchtgeluid. Tevens waren er forse niveauverschillen bij entrees, galerij- en en woningen, zodat de woningen niet goed toegankelijk waren voor sommige bewoners. Tijd voor een grondige aanpak.” Betoncasco Jan Splinter Architecten en ABT Inge- nieurs in Bouwtechniek werden inge- schakeld voor een vooronderzoek. Uit- eindelijk hebben zij de bestekstukken voor de aanbesteding van de renovatie uitgewerkt en BAM werd geselecteerd, mede op grond van de aanpak om de nieuwe, bredere balkons en galerijen aan het betoncasco te bevestigen. Die waren nodig om het wooncomfort te verhogen en om bewoners zich veiliger te laten voelen. Willem Klaverveld, integraal projectleider namens ABT: “Het gebruik van een bestaand beton- casco is per de‹initie duurzaam. Maar dan moet eerst blijken of het construc- tief kan. We hebben zowel de funde- ring als het betoncasco grondig onder- zocht. Dat zijn eerste vereisten om een bestaand gebouw te renoveren. Je hebt Het iconische flatgebouw Hoog Lindo- duin op Scheveningen is tot op het betoncasco gestript en wordt opnieuw ingevuld met 182 huurwoningen. Renovatie huurwoningen Hoog Lindoduin Scheveningen: daarbij expertise van bouwsystemen nodig, ook uit de jaren 50/60. Want toen werd een scala aan bouwmetho- dieken toegepast. In dit geval waren er gelukkig ook archieftekeningen en berekeningen uit die tijd.” Projectleider Gerard Beugelsdijk van BAMWonen Bouwen op Maat haakt in: “Het was in die jaren vaak niet de hoogste bouwkwaliteit. Geen enkele beukmaat in de flat is hetzelfde. Sterker, er is sprake van gigantische maatverschillen. En alles in dit casco is bol, rond en scheef. Zie dat maar eens recht te breien. We hebben veel tijd gestoken in de voorbereiding om alles in kaart te brengen en op zoek te gaan naar een geschikte pasvorm voor de gevelelementen. Je wilt namelijk op een moderne wijze bouwen, met onder andere kant en klare geïsoleer- de en luchtdichte houtskeletbouwele- menten met kozijnen en beglazing. We hebben de grootste gemene deler qua maatvoering gezocht, met ruime toleranties, en zo zijn wij de gevels aan het dichtzetten. Ja, dan is er nog veel extra paswerk nodig. Sowieso is er veel traditioneel handwerk nodig bij dit project. We zijn hier moderne en traditionele bouwtechnieken aan het mixen.” Gasloos Klaverveld over de bouwkundige en installatietechnische maatregelen: “In eerste instantie was ontworpen met individuele cv-ketels, maar Vestia kwam later met de ambitie om het De gehele woninginvulling is nieuw, zo ook de keuken en de badkamer. Het gebouw wordt gasloos, waarbij elke woning een individuele warmtepomp krijgt. De MV WTW box wordt op CO 2 én vocht aangestuurd, zowel in de woonkamer als in de slaapkamer. Vloerverwarming en -koeling zorgen voor comfort.