RenovatieTotaal 2 - 2020

16 nr. 2 April 2020 Thema Onderhoud: Project Intervam-flats Overvecht toekomst- bestendig dankzij innovatieve schil Als oplossing voor de opkomende woningnood zijn begin jaren zestig van de vorige eeuw veel flatwoningen gebouwd volgens de Intervam-bouwmethode. Vooral in Utrecht zijn er veel zogeheten Intervam-flats neerge- zet, zowel in Kanaleneiland (4 hoog) als in Overvecht. In deze wijk zijn hogere, meer doorontwikkelde 10-hoog flats gebouwd. Destijds waren ze revolutionair, vooral in de snelheid van bouwen, maar tegenwoordig voldoen ze niet meer aan de eisen voor comfort en energetische normen. Daarom laat eigenaar woningcorporatie Mitros de flats renoveren door Hemubo. De flats, die al tientallen jaren beeldbepalend waren voor Overvecht, krijgen een geheel nieuw uiterlijk en voorzien de wijk opnieuw van een eigen, moderner gezicht. Auteur: Harmen Weijer H et VAM-systeem, zoals het of§icieel heet, werd door NV Intervam op de markt gebracht. Het bedrijf begon ermee in 1959 en bouwde tot begin jaren 70 van de vorige eeuw in totaal 14.000 woningen. Hiervoor beschikte zij over fabrieken in Valkenburg (Z.H.), Hoogkerk en Utrecht. In Utrecht stond de grootste productie-eenheid, waar de wanden, vloeren en galerij- platen werden geprefabriceerd. De andere twee maakten de meer gespe- cialiseerde elementen zoals trappen, borstweringen en dakranden. Intervam begon in 1960 met de bouw van twee woningen per dag. In 1966 levert het bedrijf zes woningen per dag op. Maar de snelheid had ook een keerzijde: het beton werd gewoon doorgestort zonder rekening te hou- den met koudebruggen, overigens niet verwonderlijk voor de bouw- techniek van die tijd. Maar anno 2020 is dat niet meer wat we willen. “Daarom geven we de flats allereerst een nieuwe buitenschil”, vertelt Michel Visser, bedrijfsleider bij Hemubo van deze grote klus in Over- vecht, die wordt uitgevoerd door een samenwerking van Hemubo, DOOR architecten, Over Morgen en Adams bouwadviesbureau. “We zijn in 2018 begonnen met de ACA-flats, dat staat voor Atlas-, Centaurus- en Apollo- dreef, de straten waarin deze flats zich bevinden. Het ging om 362 woningen, die we eind vorig jaar heb- ben opgeleverd. Binnen hebben de woningen een flinke upgrade gekre- gen. We hebben de keukens, badka- mers en toiletten vervangen, waarbij de bewoners qua tegelwerk en keu- kenkastfrontjes uit een aantal varian- Projectgegevens Opdrachtgever: Woningcorporatie Mitros, Utrecht Aannemer: Hemubo, Almere Ontwerper: DOOR architecten, Amsterdam Bouwadvies: Adams bouwadviesbureau, Druten & Over Morgen, Amersfoort ten mochten kiezen. En omdat we in deze renovatie de woningen van het gas hebben afgehaald, konden de bewoners ook kiezen uit drie typen elektrischekookplaten, met eventueel een oven er onder.” De collectieve verwarming die de flats hadden, compleet met de stijg- leidingen in de woningen zijn wegge- haald. “Er zijn afleversets met verde- lers en warmtewisselaar van Eneco geplaatst, die door de bewoners zelf bediend kunnen worden voor ver- warming door middel van een klok- thermostaat en warm tapwater. De warmte daarvoor komt uit een col- lectieve voorziening buiten het com- plex. De radiatoren zijn geschikt gemaakt voor lage temperatuurver- warming.” Prefab gevelsysteem Dat is voldoende, omdat de buiten- schil zeer goed is geïsoleerd. Daar- voor hebben de deelnemende bedrij- ven aan deze renovatie een innovatief isolatiesysteem ontwikkeld. Visser: “We bouwden de gevels uit met nieu- we, flink isolerende kunststof- elementen, waarmee we de betonka- ders met koudebruggen hebben inge- pakt. Die nieuwe elementen zijn voorzien van hoogwaardige HSB- wanden, die aan buitenzijde bekleed zijn met verschillende typen Eternit- beplating. Voor de kopgevels hebben we gebruik gemaakt van het Sto Iso- ned-systeem met minerale steen- strips, die zorgen voor een moderne uitstraling. De overige elementen met hoogwaardige kunststof kozij- nen zijn prefab gerealiseerd en als geheel naar de bouwplaats getrans- porteerd. Dit is in een grit bevestigd, die met beugels aan de oorspronkelij- ke betonnen constructie zijn aange- bracht. Dat hebben we bewust gedaan, omdat het op deze manier eenvoudiger verwijderd kan worden voor bijvoorbeeld hergebruik.” De RC-waarden zijn daardoor flink ste- gen: voor het dak naar 6 en voor de gevels variërend naar 3,5 tot 4,5. Het energielabel steeg ook fors: D/E naar A+. In de ACA-flats zijn het afgelopen jaar de 362 woningen in een flink tempo aangepakt. Visser: “We leverden dage- lijks 2 woningen op, dus 10 per week. Daar hebben we gemiddeld 16 dagen over gedaan. En de portieken leverden we na 36 dagen op, waarbij we het trappenhuis geheel hebben gereno- veerd met onder andere nieuwe tegels en de liften compleet vernieuwen. En we hebben gezorgd voor uitgangen naar de parkzijde. Dat was namelijk nog niet het geval en daardoor werd het park met speeltoestellen en andere recreatiemogelijkheden te weinig gebruikt. Op deze manier hebben we het park meer bij het complex getrok- ken.” Omdat deze totaalaanpak voor veel overlast zorgt – “op piekdagen liepen er 150 werklui rond” – hebben de bewoners de kans gekregen tijdelijk in een logeerwoning te kunnen over- nachten. “Daarvoor hebben we 70 geheel gemeubileerde en volledig uit- geruste appartementen elders in Over- vecht geschikt gemaakt. Vrijwel ieder- een heeft daarvan gebruikgemaakt, want het ging wel om 15 dagen. Aan de hand van de van tevoren bekeken gezinssamenstelling hebben we de juiste woning voor hen gevonden.” Gedegen bewonersaanpak Het vereiste voor de ACA-renovatie - maar ook voor de toekomstige reno- vaties in Overvecht - een gedegen bewonersaanpak. “Samen met Mitros hebben we bewonersinformatie-avon- den georganiseerd, per portiek en per vergelijkbare woningen. Ook heeft In de zogeheten ACA-flats, wat staat voor de straatnamen Atlas-, Centaurus- en Apollodreef, zijn het afgelopen jaar de 362 woningen in een flink tempo aangepakt.